Bazal ganglionlar (beyin (subkortikal) kabuğunun dış kısmında kalan bölgeleri arasında), talamus etrafındaki sinir hücreleri, koku hariç, gelen uyarıları serebral kortekste yani beyincik hariç beyin kabuğundaki ince örtülü zar hücrelerine yoğun bir şekilde bağlı olan sinir hücresi kümeleridir. Bazal gangliyonlardaki nöronlar hareketi düzenler ve ayrıca becerilerin öğrenilmesi gibi belirli bilişsel işlevlere katkıda bulunur. Serebral korteksin tüm bölümlerinden bilgi alırlar, ancak sadece talamus yoluyla beynin ön kısmı olan ve bilinçli düşünmeyi sağlayan frontal loba bilgi gönderirler. Bazal ganglionların çeşitli bileşenleri arasında kaudat çekirdeği, putamen, globus pallidus, substantia nigra ve subtalamik çekirdek bulunur.
Kaudat çekirdeği büyük ölçüde gönüllü hareketten sorumlu bir sistem oluşturur ve aynı zamanda beynin nasıl öğrendiği konusunda hayati bir rol oynar. Bu nedenle, anıların saklanmasında ve dilin gelişimi ve kullanımında oldukça önemli bir rol oynar. Kaudat çekirdeği aynı zamanda görsel güzelliğe verilen tepkilerde rol oynayan ve "romantik aşkın nöral korelasyonlarından" biri olarak önerilmiştir.
Bir diğer bölge putamenlerin temel işlevi, hareketleri düzenlemek ve çeşitli öğrenme türlerini etkilemektir. İşlevlerini yerine getirmek için nörotransmitterler yer alır. Örneğin GABA, asetilkolin ve enkefalin kullanır. Putamen beynin sözde "nefret devresinde" rol oynayabilir.
Globus pallidus, beyinde gönüllü hareketin düzenlenmesinde rol oynayan bir yapıdır. Bilinçaltı düzeyde meydana gelen hareketleri düzenler. Globus pallidus, hareketin sürekli ince düzenlemesinde rol oynar.
Substantia nigra iki bölümden oluşur. Substantia nigra pars compacta (SNpc), putamen ve kaudattan girdi alır ve bilgileri geri gönderir. Hareketler için çok önemli olan dopamin üretir. Dopamin nöronlar arasında kimyasal bir habercidir. Substantia nigra pars reticulata (SNpr) ayrıca putamen ve kaudattan girdi alır. Bununla birlikte, baş ve göz hareketlerini kontrol etmek için uyarıyı bazal ganglionların dış kısmına gönderir.
Yazan: Zeynep Aslan
Comments